Эскроу не үшін қажет және қалай жұмыс істейді? 
Эскроу шарт тараптарының өзара қарым-қатынастары
Эскроу шарты бойынша үш тараптың қатысуы ескертіледі. Бұл депонент, бенефициар және экскроу-агенті. Депонент пен бенефициар рөлінде заңды және жеке тұлғалар болуы мүмкін. Олардың мәртебесі заңмен шектелмеген, осылайша, бұл сұлба тек қана кәсіпкерлік болып табылмайды.
Эскроу-агенттің рөлі өте маңызды. Дәл соның өзі мәміле жүргізудің кепілі болып табылады. Сонымен қатар оның ресми мәртебесі заңда шектелмейді. Бұл рөлде банктер мен нотариустар болуы мүмкін. Нотариат үшін бұл қызмет түрі мүлдем жаңа болып табылмайды. Бұрында да нотариустар ақшалай қаражатты және бағалы қағаздарды кейіннен оларды кредит берушіге табыстау үшін депозитке қабылдаған.
Кредиттік ұйымдар (банктер) үшін мұндай қызмет жаңа болса да, неғұрлым сұранысқа ие болады. Эскроу-агенттері ретінде банктер мен нотариустар үлкен сенім тудырады, бірақ өз қызметтері үшін сыйақы мөлшерін де олар, "делдалға" қарағанда, жоғарырақ алады, сенімділік кепілдігінің бағасы осындай. Бұл функцияны адвокаттар мен лицензияланған мамандандырылған коммерциялық құрылымдар жиі орындайды.
Сонымен, эскроу-агент заң бойынша-депонент пен бенефициар арасында делдал ретінде әрекет ететін, әрекетке қабілетті, құқық қабілеті бар, тәуелсіз кез келген үшінші тұлға. Ол екі тараптың да мәміле шарттарын орындауларының дұрыстығын тексеруге және содан кейін ғана оған сеніп тапсырылған қаражатты (мүлікті) бенефициарға беруге тиіс.
Азаматтық құқықтық қатынастарда кең таралған екі жақты мәмілелер жасасқанда заң жүзінде өзара эскроу, басқаша айтқанда, шарттың екі тарапының эскроу-агентіне бір мезгілде жүгінуі, келісіледі. Яғни, тараптардың әрқайсысы бір мезгілде депонент ретінде де және бенефициар ретінде де әрекет етеді. Мұндай конструкция, егер шарт жасасқан болса, алайда, қандай да бір жағдайлар бойынша тараптар оны орындамаса немесе олардың арасындағы сенім толық болмаса, жиі пайдаланылады. Келісімшартты орындау кепілдіктері үшін тараптар эскроу-агенттің қызметтеріне жүгінеді. Ол осындай күрделі мәмілелер кезінде ерекше "аралық судья" қызметін атқарады. Бірақ өзара эскроу тек даулы жағдайларда ғана пайдаланылмайды, бұл қатардағы екі жақты мәміле болуы да мүмкін.
Trust – сенім деген сөз. Сену мен сенімнің қандай айырмашылығы бар? Көзсіз сенуге болады. Ал сенім – бұл білгілі бір әркетпен бекітілген сену. Траст аманат шартына өте ұқсас, бір тұлға екіншісіне өз затын белгілі бір әдіспен басқаруды тапсырады. Алайда бұл сыртқы ұқсастық қана. Трастың ерекшелігі басқаруға берілетін зат басқарушы меншігіне біржола өтеді. Трастың қолданылатынына мына жағдай мысал болады: жасы келген миллионер дүние мүлігін басқаруға күші қалмаған соң істен шеттейді. Ісін ұлдары жалғастырғанын қалайды, алайда қомақты сомадағы ақшаны олар жұмсап қояды деп, жай бере салғысы келмейді. Миллионер сенімді адвокат тауып, онымен сенімгерлік шарт түзеді. Сол шарт бойынша адвокат миллионердің (трасты құрушы) дүние мүлкін өз басқаруына алады. Адвокат мүлікті тек миллионердің ұлдарының мүддесімен басқаруға міндетті болады. Ол (адвокат) балалардың білімін қаржыландырып, олардың өз ісін ашудағы т.б. шығынды өтеуге тиіс. Сонымен қатар, сенімгерлік шартта бөлінген дүние мүліктен адвокаттың миллионердің ойынша ақшаны жөнсіз пайдалану деп есептейтін (ат жарысына тігу, шамадан тыс мейрамхана шығыны т.б.) шығынды төлеуіне қатал тыйым салынған. Адвокаттың өзіне (сенімді басқарушыға) атқарған жұмысы үшін трасты құрушы берілген дүние мүліктен белгіленген сомада жыл сайынғы сыйақы тағайындай алады. «Global Actual Services» - «Альянс» клубы мүшесінің әрқайсысының дәл сол жеке адвокаты. Біздің иелігімізді басқаруына алып, кез келген жағдайда бақылап, біздің құқығымыздың сақталуына кепілдік береді.
Дмитрий Левицкий (Украина)
Жеке адвокат